Suku-suku Minangkabau

Banyak pertikaian mengenai suku mana yang lebih awal di dalam masyarakat Minangkabau. Mungkin penerangan di bawah ini boleh meringankan sedikit kekeliruan.

Sebelum terdirinya kerajaan Minangkabau, mungkin kelompok-kelompok ini tidak disebut sebagai suku tetapi sebagai Puak atau Urang. Contohnya, Urang Piliang, Urang Caniago dan seterusnya. Maka ketika itu ada yang mengatakan puak paling awal ialah dari keturunan Urang Mahek (Mahat), diikuti oleh keturunan Urang Baruih (Baros/Baruh) dan Keturunan Urang Malayu (Melayu).

Ketika menubuhkan pentadbiran (Limbago/Lembaga), berkumpul empat puak yang tidak berdasarkan senioriti atau saiz tetapi berdasarkan kesepakatan. Puak-puak tersebut ialah Urang Bodi, Urang Caniago, Urang Koto dan Urang Piliang. Keempat-empat puak ini yang juga dikenali sebagai suku lareh (laras/kelarasan) berkongsi kuasa yang sama dalam penentuan adat masyarakat (atau undang-undang yang disebut sekarang) perlantikan Raja/Sultan. Dari sinilah kemungkinan bermulanya panggilan suku kepada puak-puak tersebut. Maksudnya pecahan suku kuasa setiap puak yang disatukan dari empat puak menjadi satu.

Suku ialah satu perempat. Bermula dari empat suku induk iaitu Suku Koto, Suku Piliang, Suku Bodi dan Suku Caniago maka bermulalah Adat persukuan di Minangkabau. Daripada empat suku ini, masyarakat Minang berkembang dengan penambahan beberapa suku lagi dengan cara gabungan baru atau penubuhan suku baru oleh perkahwinan dan perantauan.

Penduduk asli Sumatera Barat ialah orang Minangkabau atau disebut juga Orang Padang. Terdapat beberapa suku besar yang berkembang sehingga mencapai ratus. Di bawah ini tersenarai hanya beberapa suku besar dan suku utama.

Suku Asli/Asal Minangkabau menurut turutan usia:

1. Suku Mahek (Mahat)
2. Suku Urang Baruih (Baros/Baroh)
3. Suku Urang Malayu (Melayu)
4. Suku Guci
5. Suku Tanjuang
6. Suku Piliang
7. Suku Caniago
8. Suku Koto
9. Suku Jambak
10. Suku Si Kumbang

Suku-suku lain tidak mengikuti turutan usia

1. Suku Bendang
2. Suku Bodi
3. Suku Dalimo
4. Suku Domo
5. Suku Kutianyie
6. Suku Kampai
7. Suku Payobada
8. Suku Pitopang
9. Suku Mandailing
10. Suku Mandaliko
11. Suku Sumagek
12. Suku Dalimo
13. Suku Panai 
14. Suku Payobada
15. Suku Simabua
16. Suku Salo
17. Suku Singkuan
18. Suku Sipisang

Di Negeri Sembilan pula, penentuan suku kebanyakan berdasarkan dari nama kampung asal mereka di Sumatera supaya anak cucu tidak melupakan tanah asal mereka.

Suku Di Negeri Sembilan:

	Suku	Asal
1	Tanah Datar	Dari Luhak Tanah Datar seperti ; Sumanik, Sungai Tarab, Pagaruyung,
2	Batu Hampar	anak kamanakan Datuk Lelo Balang
3	Sari Lamak Pahang	dari dua jurusan yg pertama dengan melalui Pahang dan yang kedua keluarga mereka yang datang terus dari Minangkabau.
4	Sari Lamak Minangkabau	Tiada maklumat
5	Sari Malanggang	Simalanggang, Payakumbuh
6	Mungka	dari Mungka, Minangkabau yang mengiringi Datuk Lelo Balang
7	Payakumbuh	Payakumbuh, Minangkabau
8	Tiga Batu	Tiga Batur Padang Berangan, Lubuk Batingkap dan Gurun
9	Tiga Nenek	Tiada maklumat
10	Anak Aceh	Mungkin dari Suku Aceh yang disingkirkan oleh Siak dan Bugis dari Johor. Ada juga keluarga mereka yang datang terus dari Minangkabau
11	Suku Biduanda	Penduduk asli Tanah Melayu seperti Semang, Sakai dan Jakun yang diangkat menjadi satu suku dalam Negeri Sembilan
12	Batu Belang	Tiada makluamt

Rujukan:
Asal Usul Minang/Melayu
Minang XT Gem Dot Com
Adat Minangkabau & Merantau - Tsuyoshi Kato - Google Books

Daftar emel anda di "Masuok an emel kek siko laa"
untuk mendapatkan entri terbaru dari blog ini!